Angelique Guillot-Ławnik

radca prawny

Od ponad 6 lat specjalizuję się w prawie ubezpieczeń społecznych. Prowadzę Kancelarię Radcy Prawnego w Lublinie specjalizującą się w sporach z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych na terenie całego kraju.
[Więcej >>>]

Wnieś odwołanie od decyzji +48 502 358 833

Niezrealizowane świadczenie ZUS

Angelique Guillot-Ławnik15 czerwca 2021Komentarze (0)

PRZEDSIĘBIORCO opłacający składkę na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe – DROBNY BŁĄD Twój bądź Twojego księgowego, który może spowodować utratę świadczeń z ZUS.

Permanentnie w mojej Kancelarii pojawiają się sprawy, w których Zakład Ubezpieczeń Społecznych odmawia Klientom – przedsiębiorcom – świadczeń z systemu zabezpieczenia społecznego. A mówiąc prościej – wszelkich zasiłków z ZUS.

Ma to miejsca także w sytuacji popełnienia tylko drobnego błędu przy opłacaniu składki na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe.

Niezrealizowane świadczenie ZUS
– jakie są przyczyny?

Zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami w tym zakresie tj. ustawie z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych – warunkiem objecia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym jest konieczność terminowego i w pełnej wysokości opłacania należnych składek na ubezpieczenia społeczne.

Jednocześnie ustawodawca przewidział i założył pewne sytuacje, które dopuszczają odstępstwo od powyższej reguły wprowadzając art. 14 ust. 2 pkt. 2 w powyżej cytowanym akcie prawnym.

Owe odstępstwo interpretuje się w judykaturze, jak i w utrwalonej linii orzeczniczej jako pojęcie „w uzasadnionych przypadkach”.

Te tzw. uzasadnione przypadki to są przeróżne życiowe zdarzenia – generujące powstanie takich sytuacji jak:

– opłacenie należnej składki po terminie,

– opłacenie należnej składki w terminie ale w nieprawidłowej wysokości,

W razie dojścia do takowych – ubezpieczenie chorobowe wygasa nawet wtedy, gdy – UWAGA – nie ponosiłeś winy za zaistniałą sytuację.

Ustaje ono z mocy ustawy – od miesiąca, za który nie uregulowano należnej składki, czyli w pełnej wysokości. (m.in. wyrok Sądu Najwyższego z 18 kwietnia 2012 r., II UK 188/11).

Jednakże, jeżeli opłacenie należnej składki nastąpiło z nieznacznym przekroczeniem terminu, bądź w niepełnej wysokości oraz wiąże się to z jakimiś szczególnymi okolicznościami np. pomyleniem daty rozpoczęcia przebywania na zwolnieniu lekarskim, to temu służy „instytucja” powołana w/w przepisem prawnym – mianowicie możliwość złożenia…

Wniosku o przywrócenie terminu do opłacenia
należnej składki w sposób prawidłowy. 

Pomimo zaistnienia obiektywnych przesłanek uzasadniających Zakładowi wyrażenie zgody i przywrócenie terminu do „poprawienia błędu”, wyprostowania sytuacji – ZUS często jednak takiej zgody nie wyraża.

Jakie są tego konsekwencje?

Mianowicie takie, że Ubezpieczony nie podlega dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu i w przypadku np. zachorowania, bądź konieczności sprawowania opieki nad chorym dzieckiem – nie będą mu przysługiwały żadne zasiłki z tego tytułu.

Sprawy błahe, wręcz niekiedy kuriozalne – jednak najczęściej kończące się rozstrzygnięciem właściwego Sądu powszechnego.

Jeżeli podobne ustalenia Zakład Ubezpieczeń Społecznych poczynił wobec Ciebie zapraszam do kontaktu aby zmienić wadliwą decyzję Organu rentowego.

***

Po całodziennych zmaganiach ze sprawami przeciwko ZUS ukojenie i odprężenie odnajduję zazwyczaj w stworzonym przeze mnie ogrodzie 🙂

Niezrealizowane świadczenie ZUS - dom z ogrodem

ZOSTAŁEŚ ZATRUDNIONY U WSPÓŁMAŁŻONKA NA UMOWĘ O PRACĘ – ZUS może tego nie uznać  i zakwalifikować łączącą Was umowę jako współpracę przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

Angelique Guillot-Ławnik19 maja 2021Komentarze (0)

W ostatnim czasie wpływają do mojej Kancelarii sprawy, w których Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie uznaje zatrudnienia w ramach umowy o pracę żony w firmie męża bądź męża w firmie żony. ZUS stwierdza wydając decyzje administracyjne, iż między stronami istnieje współpraca z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą.

Odrębne tytuły do ubezpieczeń społecznych

Stosunek pracy (czyli praca na podstawie zawartej umowy o pracę), jak również współpraca osób najbliższych przy prowadzeniu działalności gospodarczej stanowią dwa odrębne tytuły do ubezpieczeń społecznych. Generują one inną wysokość konieczności odprowadzania składek do ZUS i w tym zapewne cały problem.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy. Z kolei w myśl przepisu art. 13 pkt 5 w/w ustawy – obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu podlegają osoby współpracujące – od dnia rozpoczęcia współpracy przy prowadzeniu pozarolniczej działalności do dnia zakończenia tej współpracy.

Osoba współpracująca

Zgodnie z przepisem art. 8 ust. 11 w/w ustawy za osobę współpracującą z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność, o której mowa w art. 6 ust. 1 pkt. 5 uważa się małżonka, dzieci własne, dzieci drugiego małżonka i dzieci przysposobione, rodziców, macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające, jeżeli pozostają z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym i współpracują przy prowadzeniu tej działalności.

Treść tego przepisu wskazuje, że do uznania za osobę współpracującą z osobą prowadzącą pozarolniczą działalność konieczne jest to, aby osoba ta była jedną z osób w nim wymienionych tj. małżonkiem, dzieckiem własnym, dzieckiem drugiego małżonka, dzieckiem przysposobionym, rodzicem, macochą, ojczymem albo osobą przysposabiającą, pozostawała z nim we wspólnym gospodarstwie domowym oraz współpracowała przy prowadzeniu tej działalności.

ZATRUDNIONY U WSPÓŁMAŁŻONKA NA UMOWĘ O PRACĘ Wyroki sądu

W wyroku z dnia 20.05.2008r., II UK 286/07 Sąd Najwyższy stanął na stanowisku, że za współpracę przy prowadzeniu działalności gospodarczej powodującą obowiązek ubezpieczeń społecznych uznać można tylko taką pomoc udzieloną przedsiębiorcy przez jego małżonka, która ma charakter stały i bez której stanowiące majątek wspólny małżonków dochody z tej działalności nie osiągałyby takiego pułapu, jaki zapewnia współdziałanie przy tym przedsięwzięciu.

Takie rozumienie współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej odpowiada bowiem celom ustawy systemowej wyrażającym się przymusem ubezpieczenia, na zasadzie równości, wszystkich zarobkujących własną pracą.

W wyroku z dnia 6.01.2009r., II UK 134/08 Sąd Najwyższy zaznaczył natomiast, że zgodnie ze słownikiem języka polskiego współpraca oznacza pracę wykonywaną wspólnie z kimś innym, działalność prowadzoną wspólnie, działanie wraz z innymi w ramach jednego przedsięwzięcia, branie udziału w zbiorowej pracy.

Z wykładni literalnej wynika zatem, iż termin współpraca przy prowadzeniu działalności, którym operuje art. 8 ust. 11 ustawy systemowej zakłada, że współpracujący ma istotny wpływ na tę działalność. Wartość działania w ramach współpracy musi być także znacząca.

Również w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 23.04.2010r., II UK 315/09 przedmiotowy Sąd stwierdził, że za współpracującego przy prowadzeniu działalności pozarolniczej można uznać tylko taką osobę, która na rzecz tej działalności wykonuje prace takiego rodzaju, rozmiaru i częstotliwości, że mają one wymiar ekonomiczny i organizacyjny na tyle istotny, że mogą być postrzegane jako współpraca przy prowadzeniu tej działalności.

Podsumowanie

Podsumowując wskazać należy, że za współpracę przy prowadzeniu działalności gospodarczej powodującą obowiązek ubezpieczeń społecznych uznać można tylko taką pomoc udzieloną przedsiębiorcy przez jego małżonka, która ma charakter stały i bez której stanowiące majątek wspólny małżonków dochody z tej działalności nie osiągałyby takiego pułapu, jaki zapewnia współdziałanie przy tym przedsięwzięciu.

Takie rozumienie współpracy przy prowadzeniu działalności gospodarczej odpowiada bowiem celom ustawy systemowej wyrażającym się przymusem ubezpieczenia, na zasadzie równości, wszystkich zarobkujących własną pracą. Co istotnie, współpraca przy prowadzonej działalności gospodarczej ma znajdować bezpośrednie przełożenia na zwiększenie zysków przedsiębiorstwa.

Podstawowa cecha stosunku pracy

Podstawową cechą stosunku pracy (art. 22 § 1 Kodeksu Pracy) jest wykonywanie czynności (obowiązków) pod kierownictwem pracodawcy w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym.

Zasadniczym przejawem podporządkowania pracownika wobec pracodawcy jest jego zależność w sferze przedmiotu świadczenia, w ramach której pracodawca wskazuje zadania do wykonania, doprecyzowuje sposób ich realizacji, a także metody i środki, za pomocą których zostaną one wykonane.

Na podporządkowanie pracownika składa się kierownictwo podmiotu zatrudniającego oraz wyznaczenie przez niego czasu i miejsca wykonywania pracy.

Zgodnie z art. 22 k.p. przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę, zaś pracodawca zobowiązuje się do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem.

W wielu przypadkach kiedy formalnie dochodzi do zawarcia umowy o pracę i jest ona przez jednego z małżonków realizowana, Zakład Ubezpieczeń Społecznych jej nie uznaje, a to najczęściej za sprawą takich przesłanek jak:

  • brak podporządkowania pracowniczego czyli brak relacji „szef-pracownik”,
  • w stosunku pomiędzy podmiotami umowy o pracę występują elementy o charakterze rodzinnym czyli relacja mąż – żona oraz fakt prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego,
  • niekiedy subiektywnego przekonania Zakładu, iż dostarczona – przez strony dokumentacja pozwala na dokonanie interpretacji, iż charter wykonywanej przez pracownika pracy był stały, systematyczny, zorganizowany związany bezpośrednio z wykonywaną działalnością przez współmałżonka czyli, że nie był pracą w ramach stosunku pracy, tylko współpraca przy prowadzeniu działalności gospodarczej.

Jeżeli podobne ustalenia Zakład Ubezpieczeń Społecznych poczynił wobec Ciebie zapraszam do kontaktu aby zmienić błędną decyzję Organu rentowego.

***

Tym razem kolejny specjał, który powstał w chwili przerwy od zawodowych obowiązków. Pyszne ciasto, które uwielbia moja rodzinka, a jego przygotowanie to jedna z wielu pasji… poza pomaganiem jako radca prawny.

***

Po przeczytaniu: „ZOSTAŁEŚ ZATRUDNIONY U WSPÓŁMAŁŻONKA NA UMOWĘ O PRACĘ – ZUS może tego nie uznać i zakwalifikować łączącą Was umowę jako współpracę przy prowadzeniu działalności gospodarczej.”, zapraszam również do lektury:

EMERYTURA POMOSTOWA – czyli wszystko, co powinieneś o niej wiedzieć

Angelique Guillot-Ławnik24 marca 2021Komentarze (0)

Zacznijmy od konkluzji. Otóż jeśli pracujesz i spełniasz przesłanki ustawowe, emerytura pomostowa – a dokładniej mówiąc: prawo do tej emerytury uzyskasz od następnego dnia po rozwiązaniu stosunku pracy (lub ostatniego stosunku pracy, jeśli pracujesz na kilku etatach).

Emerytura pomostowa –
jakie przepisy mają tu znaczenie

Emerytura pomostowa została uregulowana w poniższych aktach prawnych:

  1. Ustawa  z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych – wraz z załącznikiem Nr 1 oraz załącznikiem Nr 2 stanowiąze odpowiednio wykaz prac w szczególnych warunkach oraz wykaz prac o szczególnym charakterze – tzw. nowe wykazy prac
  2. Art. 32 lub 33 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych;
  3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego. pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (wykazy A i B, które stanowią załącznik do rozporządzenia – tzw. stare wykazy prac).

Możesz przejść na emeryturę pomostową czyli tak zwany pomost do chwili kiedy osiągniesz powszechny wiek emerytalny (60 lat dla kobiet oraz 65 lat dla mężczyzn), jeśli:

    • urodziłeś się po 31 grudnia 1948r.,
    • ukończyłeś co najmniej 55 lat (kobiety) lub 60 lat (mężczyźni),
    • udowodniłeś w sumie co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub
      o szczególnym charakterze,
    • masz co najmniej 20 lat (kobiety) lub 25 lat (mężczyźni) stażu ubezpieczeniowego (okresy składkowe i nieskładkowe),
    • wykonywałeś chociaż 1 dzień – w praktyce najlepiej 1 miesiąc czasu – 

przed 1 stycznia 1999r. pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, która jest wymieniona w dotychczasowych tzw. starych wykazach lub w nowych wykazach prac,

    • wykonywałeś chociaż 1 dzień – w praktyce najlepiej 1 miesiąc czasu – 

po 31 grudnia 2008r. pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, która jest wymieniona w nowych wykazach prac,

    • rozwiązałeś stosunek (stosunki) pracy.

Ważne!  Aby przejść na emeryturę pomostową, musisz spełnić łącznie wszystkie wymienione warunki.

Praca w szczególnych warunkach
lub o szczególnym charakterze

Emerytura pomostowa przysługuje osobom, które wykonywały prace w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w pełnym wymiarze czasu pracy- jest to najistotniejsza i najbardziej problematyczna do spełnienia przesłanka aby móc otrzymać omawiane świadczenie

Aby ustalić Twój co najmniej 15-letni okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, zostają zsumowane okresy Twojej pracy, którą wykonywałeś:

– przed 1 stycznia 1999r. w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu dotychczasowych przepisów, czyli wg. starych wykazów, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy,

– przed 1 stycznia 2009r., w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze według nowych wykazów prac, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy,

 – po 31 grudnia 2008r. w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze według nowych wykazów prac, stale i w pełnym wymiarze czasu pracy,

Najważniejsze w tej emeryturze jest fakt konieczności pracy w warunach szczególnych co najmniej miesiąc przed 01.01.1999r. (według starych bądż nowych wykazów prac) oraz co najmniej miesiąc po 31.12.2008r. (według nowych wykazów prac).

Możesz uzyskać emeryturę pomostową, mimo że po 31 grudnia 2008r. nie wykonywałeś pracy w szczególnych warunkach, która jest wymieniona w nowych wykazach prac, jeśli:

– na 01 stycznia 2009r. masz 15 letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wymienionej w nowych wykazach prac, 

– przed 1 stycznia 1999r. wykonywałeś prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wymienione w dotychczasowych lub w nowych wykazach prac,

– masz odpowiedni staż ubezpieczeniowy pracy (okres składkowy i nieskładkowy) – co najmniej 20 lat – jeśli jesteś kobietą, lub 25 lat – jeśli jesteś mężczyzną,

– posiadasz wiek, który uprawnia Cię do emerytury pomostowej 

– rozwiązałeś stosunek (stosunki) pracy.

Warunki: odpowiedniego stażu ubezpieczeniowego, wieku emerytalnego, który uprawnia Cię do emerytury pomostowej, rozwiązania stosunku pracy mogą być spełnione po 31 grudnia 2008r.

Twoje prawo do emerytury pomostowej powstaje w momencie, w którym spełnisz ostatni  z warunków, wymaganych przez przepisy prawne (np. w dniu, w którym ukończysz wiek emerytalny). 

Należy jednak złożyć wniosek o przyznanie emerytury najpóźniej w miesiącu, w którym został spełniony ten warunek.

Jeśli pracujesz i spełniasz pozostałe przesłanki ustawowe, aby przyznać emeryturę pomostową, uzyskasz prawo do niej od następnego dnia po rozwiązaniu stosunku pracy (lub ostatniego stosunku pracy, jeśli pracujesz na kilku etatach).

Emerytura pomostowa i zasiłek chorobowy
lub świadczenie rehabilitacyjne

Jeśli ubiegasz się o emeryturę pomostową i pobierasz zasiłek chorobowy lub świadczenie rehabilitacyjne, prawo do emerytury pomostowej uzyskasz dopiero od dnia, w którym przestaniesz pobierać zasiłek lub świadczenie rehabilitacyjne. Musisz złożyć wniosek, bowiem każde nasze „roszcznie” względem ZUS musi wynikać ze złożonego przez nas wniosku.

Jeżeli wniosek o emeryturę pomostową zgłosisz w miesiącach następujących po miesiącu spełnienia ostatniego z warunków wymaganych do nabycia uprawnień lub zaprzestania pobierania zasiłku chorobowego bądź świadczenia rehabilitacyjnego, prawo do emerytury powstaje od pierwszego dnia miesiąca, w którym został zgłoszony wniosek.

Okres pracy do emerytury pomostowej

Zakład Ubezpieczeń Społecznych rozpatrując wniosek o przyznanie prawa do emerytury NIE ZALICZY do okresu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze okresów, w których praca nie była świadczona, za które wypłacono wynagrodzenie  za czas niezdolności do pracy lub świadczenie z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, czyli okresów pobierania:

 – zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego,

 – zasiłku opiekuńczego lub macierzyńskiego,

Jak również okresów:

–  urlopu wychowawczego,

 – urlopu bezpłatnego,

 – służby wojskowej.

Ważne:

Jeśli chodzi o zasiłki (chorobowy, opiekuńczy, macierzyński), jak również świadczenie rehabilitacyjne praktyka ZUS w tym zakresie jest nieprawidłowa boweim brak jest podstaw prawnych do wyłączenia w/w okresów z możliwości ich doliczenia do 15 lat pracy w warunkach szczególnych.

Ważne:

Jeśli chodzi o okresy służby wojskowej – także praktyka Zakładu jest nieprawidłowa – w szczególności w sytuacji kiedy pracownik (mężczyzna) świdcząc pracę w warunkach szczególnych – przeszedł do obowiązku odbycia zasadniczej służby wojskowej, jak również po jej zakończeniu powrócił do jej świadczenia na stym samym stanowisku, u tego samego pracodawcy.

Odwołanie od decyzji ZUSEmerytura pomostowa zostanie przyznana w sytuacji rozwiązania stosunku pracy. 

Jeśli złożyłeś wniosek o emeryturę pomostową i załączyłeś do niego dokumenty niezbędne do ustalenia emerytury pomostowej, w szczególności:

  • zaświadczenia o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,
  • orzeczenie o niezdolności do pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, jeżeli orzeczenie takie jest jednym z warunków przyznania emerytury pomostowej, ale nie rozwiązałeś stosunku pracy Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyda decyzję odmowną, tak samo sąd powszechny – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych – także wyda decyzję negatywną.

Odmowa przyznania emerytury pomostowej

W sytuacji, gdy jedyną przyczyną odmowy przyznania emerytury pomostowej będzie nierozwiązanie stosunku (stosunków) pracy – w decyzji odmawiającej przyznania świadczenia Zakład Ubezpieczeń Społecznych wyraźnie stwierdzi ten fakt, tak abyś miał pewność, że jeśli ponownie zgłosisz wniosek o emeryturę pomostową po rozwiązaniu stosunku pracy świadczenie to zostanie Ci przyznane.

Jest to bardzo radykalna do spełnienia przesłanka, którą ustawodawca nałożył na Ubezpieczonych – którzy często z obawy przed utratą żródła dochodu po prostu rezygnują z walki o to świadczenie emerytalne.

Jeśli Twój przypadek rodzi jakiekolwiek wątpliwości  – zapraszam do kontaktu celem indywidualnego omówienia sprawy i możliwości ubiegania się o emeryturę pomostową.

***

Choć większość czasu pochłania mi praca zawodowa, w szczególności z gałęzią prawa, jaką są ubezpieczenia społeczne, to jednak nie samymi sprawami związanymi z ZUS się żyje….  Z utęsknieniem wyczekuję wiosny.. zbliżających się Świąt i taką też aurę czaruję w swoim domku, aby przyjemniej spędzało się chwile w gronie rodzinnym.

PS. Na zdjęciu jest babka, którą piekę co roku na święta. Daj mi znać, jeśli chcesz, abym podzieliła się z Tobą moim przepisem 🙂

Przedsiębiorcza MAMO – po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego powinnaś ponownie zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego

Angelique Guillot-Ławnik10 marca 2021Komentarze (0)

W ostatnim czasie wpłynęły do poprowadzenia przez moją Kancelarię sprawy, w których kwestią problematyczną jest wypłacenie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych przedsiębiorczym mamom zasiłków chorobowych z systemu ubezpieczenia społecznego po zakończeniu pobierania przez nie zasiłku macierzyńskiego.

W pierwszej sprawie Zakład w ogóle odmówił prawa do świadczeń, zaś w drugiej ograniczył podstawę wymiaru przysługującego zasiłku tym samym redukując wysokość wypłacanych świadczeń.

po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego powinnaś ponownie zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego

Uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 2019r. w sprawie III UZP 2/19 wydaną w składzie 7 Sędziów owy Sąd ostatecznie rozstrzygnął wątpliwości w tym zakresie ustalając, iż:

rozpoczęcie pobierania zasiłku macierzyńskiego przez osobę prowadzącą pozarolniczą działalność, która uprzednio została objęta dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym, powoduje ustanie ubezpieczenia chorobowego, ponieważ z mocy prawa ustaje tytuł podlegania tym ubezpieczeniom. Ponowne objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym może zatem nastąpić dopiero po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego, co rodzi po stronie osoby prowadzącej pozarolniczą działalność konieczność ponownego złożenia wniosku o objęcie jej dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym.

O ile osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności, o tyle objęcie ich dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego we wniosku o objęcie tym ubezpieczeniem, nie wcześniej niż od dnia, w którym wniosek został zgłoszony (art. 14 ust. 1 i 1a w związku z art. 36 ust. 3 i 5 ustawy systemowej).

W obu powyżej przywołanych sytuacjach niestety moje klientki nie złożyły wymaganego wniosku w terminie 7 dni od zaprzestania pobierania zasiłku macierzyńskiego, co w ocenie ZUS spowodowało wystąpienie względem nich konsekwencji prawnych, skutkujących brakiem wypłaty świadczenia bądź jego redukcją.

Ciągłość w podleganiu dobrowolnemu
ubezpieczeniu chorobowemu

Pomimo tego po dokładnej analizie spraw podjęłam się obrony praw moich Klientek z uwagi na możliwość wykazania ciągłości w podleganiu dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu – jeśli chcesz uzyskać informację w jaki sposób – zapraszam do lektury poniżej.

W obu przypadkach konkretne okoliczności stanu faktycznego wskazywały, iż już w fazie pobierania zasiłku macierzyńskiego obie panie były niezdolne do pracy. Z uwagi na panującą zasadę w prawie ubezpieczeń społecznych do możliwości pobierania jednego tylko świadczenia – oczywistym było, iż nie zgłaszały wniosków o przyznanie kolejnego zasiłku.

Ta okoliczność, niezależna od Ubezpieczonych, a mająca wpływ na zdolność postrzegania przez nie swoich obowiązków i powinności względem Organu rentowego, powinna stanowić punkt wyjścia do oceny wzajemnych obowiązków stron stosunku ubezpieczenia społecznego. Przecież obowiązki powstają nie tylko po stronie Wnioskodawców (na przykład obowiązek zgłoszenia wniosku o objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym), lecz spoczywają także na organie rentowym.

W cytowanej już wyżej uchwale SN:

z odwołania się do art. 8 i 9 k.p.a. i roli jaka wynika z pouczenia (jego braku) podmiotu prowadzącego działalność przez Organ rentowy, to jest, nieudzielenie przezeń osobie prowadzącej działalność pozarolniczą informacji co do czynności niezbędnych dla dalszego podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, może być podstawą stwierdzenia, że taka osoba podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu od pierwszego dnia przypadającego bezpośrednio po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego, choćby złożyła ona dopiero w późniejszym czasie ponowny wniosek o objęcie jej ubezpieczeniem chorobowym  (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 stycznia 2020 r., I UK 311/18).

Źródłem powyższego obowiązku informacyjnego jest uwzględnienie tego, że utrata tytułu do podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu przez osobę prowadzącą działalność pozarolniczą – następuje z mocy samego prawa z chwilą rozpoczęcia pobierania przez tą osobę zasiłku macierzyńskiego. 

ZUS ma także obowiązki wobec ubezpieczonych

W obu przypadkach Ubezpieczone nie zostały przez Organ rentowy poinformowane w sposób należyty o obowiązkowych krokach jakie powinny podjąć, aby nieprzerwanie podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu.

Co więcej, w jednej ze spraw w okresie kiedy Ubezpieczonej kończył się zasiłek macierzyński, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wszczął wobec niej postępowanie wyjaśniające. W ramach tego postępowania musiał zostać zweryfikowany przebieg ubezpieczenia Mojej Mandantki, jak również okresy podlegania ubezpieczeniom społecznych, z różnych tytułów – mając na myśli okresy aktywności zawodowej, jak i okresy pobierania zasiłków z ubezpieczenia chorobowego.

Po zakończeniu przedmiotowego postępowania, Zakład wydał decyzję umarzającą w/w postępowanie wyjaśniające ustalając brak występowania jakikolwiek nieprawidłowości w przebiegu ubezpieczenia Klientki ani w zakresie prawidłowości bądź nie deklarowanych przez nią podstaw wymiaru składek.

W takiej sytuacji faktycznej, powinny zaktywizować się powinności organu rentowego w obrębie obowiązków informacyjnych, bowiem ZUS miał wiedzę, iż mojej klientce kończy się okres pobierania zasiłku macierzyńskiego. 

ZUS nie może przerzucać ciężaru
odpowiedzialności za skutki własnych zaniedbań

Wprawdzie ustawa nie określa sankcji czyli „tzw. kary” za niewywiązanie się Organu rentowego z obowiązku informacyjnego, tym niemniej trzeba uznać, że Ubezpieczona nie powinna ponosić ujemnych konsekwencji wynikających z wadliwego zachowania ZUS, który w tym czasie prowadził względem niej administracyjne postępowanie wyjaśniające.

Skoro Skarżąca nie została we właściwym czasie należycie pouczona o skutkach, jakie w płaszczyźnie podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu wywołuje zaprzestanie pobierania przez nią zasiłku macierzyńskiego (brak pouczenia o konieczności złożenia przez nią nowego wniosku o objęcie ubezpieczeniem chorobowym za okres przypadający bezpośrednio po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego), to ZUS nie może przerzucać na Ubezpieczoną ciężaru odpowiedzialności za skutki własnych zaniedbań. 

Skarżąca mogła bowiem oczekiwać prawidłowej informacji o potrzebie złożenia wniosku o ponowne objecie dobrowolnym ubezpieczeniem choćby po to, że wybrać (oznaczyć) termin tego ubezpieczenia w sposób zapewniający jej skuteczna ochronę ryzyka ubezpieczeniowego z tytułu chorobowej niezdolności do prowadzenia pozarolniczej działalności wywołanej stanem choroby już w trakcie trwania zasiłku macierzyńskiego przedkładając choćby zwolnienie lekarskie od daty bezpośrednio po zakończeniu pobierania tego zasiłku.

Brak udzielenia Skarżącej przez Organ rentowy jakiejkolwiek informacji w sytuacji prowadzenia względem niej postępowania administracyjnego, a w tym badania przebiegu jej podlegania i ubezpieczenia, co do czynności niezbędnych dla dalszego podlegania dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, uzasadnia przyjęcie, iż Ubezpieczona podlegała dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu nieprzerwanie.

Dezinformacja ze strony Organu rentowego nie może pozbawiać Ubezpieczonej ochrony prawnej. Z konkluzji zawartej przez Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 sierpnia 2020r., II UK 384/19 wynika niezbicie, że jeśli osoba ubezpieczona nie została pouczona o tym jak należy postąpić po zakończeniu okresu, za który został wypłacony zasiłek macierzyński, to jest uprawniona do tego, aby stosować wobec tej osoby najbardziej dla niego korzystną interpretację przepisów prawa ubezpieczeń społecznych. 

Wobec powyższego wyprowadzenie przez Organ rentowy wniosku, jakoby pomiędzy okresami pobierania przez Wnioskodawczynie zasiłku macierzyńskiego, a później chorobowego, była przerwa – należy uznać za całkowicie chybiony w związku z pojawiającym się w tym zakresie najnowszym korzystnym dla przedsiębiorczych mam orzecznictwie Sądu Najwyższego.

***

Masz podobny przypadek? Zgłoś się do mnie celem przeprowadzenia analizy Twojej sprawy, bowiem każda sytuacja wymaga indywidualnego podejścia celem znalezienia najbardziej skutecznych środków pomocy prawnej.

***

Zawodowo jestem radcą prawnym specjalizującym się w prawie ubezpieczeń społecznych, co pochłania większość mojego czasu w którym egzystuję. Prywatnie jestem mamą Julki i Krystiana oraz mam wiele pasji i zainteresowań.

Gdybym nie poszła na studia prawnicze – zajmowałbym sie projektowaniem / urządzaniem wnętrz. Jest to moja odskocznia “po godzinach”, którą realizuję we własnym domu.

Zdjęcie na górze: Omar Lopez on Unsplash

Podleganie ubezpieczeniom społecznym przez wspólników jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością

Angelique Guillot-Ławnik08 lutego 2021Komentarze (0)

JESTEŚ LUB BYŁEŚ JEDNOOSOBOWYM WSPÓLNIKIEM SPÓŁKI Z O.O., KTÓRA NIE PROWADZIŁA DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, JEDNAK FORMALNIE NIE ZOSTAŁA WYKREŚLONA Z KRS – SPRAWDŹ czy nie będziesz musiał zapłacić zaległych składek do ZUS?” 

UWAGA: W ciągu ostatnich miesięcy coraz więcej osób zgłasza się do mojej Kancelarii z decyzjami, w których ZUS domaga się zapłaty zaległych za kilka lat wstecz składek z tytułu, że dana osoba jest lub była wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o., podczas gdy Spółka jest, bądź była, tylko formalnym tworem – po zarejestrowaniu nie podejmując żadnej aktywności bądź bardzo szybko jej zaprzestając.

W wielu przypadkach wspólnicy – członkowie zarządu – są już po postępowaniu odnośnie skutecznego przeniesienia na nich odpowiedzialności za zobowiązania Spółki m.in. z tytułu nieopłaconych składek.

Podleganie ubezpieczeniom społecznym przez wspólników jednoosobowych spółek z o.o.

Co w takiej sytuacji?
Zostaną zaprezentowane dwa różne poglądy w tym zakresie.

Generalna zasada brzmiała – i w ocenie mojej tylko taka powinna być interpretacja zagadnienia – iż o konieczności uiszczania opłat tytułem składek na ubezpieczenia społeczne decyduje podleganie osoby fizycznej z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, podleganie przez wspólników spółek osobowych i wspólników w jednoosobowych spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością, jeżeli te podmioty prowadzą działalność gospodarczą. 

W odniesieniu do powyższego wskazać należy, iż o objęciu ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, o którym stanowi art. 8 ust. 6 pkt 4 w/w ustawy systemowej – decyduje prowadzenie przez niego działalności pozarolniczej.

W wyniku organizacyjnego i majątkowego wyodrębnienia od wspólników, spółka, a nie wspólnicy, prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą, więc spółka, nie wspólnicy jest przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy Prawo przedsiębiorców.

Czytaj też: Zaległości w ZUSie, o których nie wiedziałeś

Sąd: ważne jest realne i rzeczywiste prowadzenie biznesu

Dla podkreślenia siły powyższego wywodu przytoczenia wymaga wyrok Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 28 czerwca 2016, sygn. VIII U 2678/14, w którym to Sąd powszechny stwierdził, że:

tylko realne i rzeczywiste wykonywanie przez spółkę działalności gospodarczej, może spowodować obowiązek zapłaty składek.

Sąd Okręgowy w w/w wyroku powołał się na wyrok SN z dnia 13 września 2010, sygn. II UK 82/10, gdzie SN orzekał o oskładkowaniu wspólnika spółki komandytowej, którego sytuacja na gruncie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jest identyczna jak sytuacja jednoosobowego wspólnika spółki z o.o. SN zaznaczył, że wykonywanie pozarolniczej działalności, o którym stanowi art. 13 ust. 4 ustawy systemowej, to nic innego jak posiadanie statusu wspólnika spółki komandytowej, prowadzącej działalność gospodarczą.

Podleganie przez wspólnika takiej spółki obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym w okresie od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności pozarolniczej do dnia zaprzestania jej wykonywania należy zatem odnosić do okresu posiadania statusu wspólnika w spółce prowadzącej (wykonującej) działalność gospodarczą.

Sąd Okręgowy doszedł do słusznego przekonania, iż…

wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu członkostwa, o ile sama spółka prowadzi działalność gospodarczą.

Objęcie wspólnika spółki z o.o. ubezpieczeniem społecznym nie powinno wynikać wyłącznie z samego statusu bycia jednoosobowym wspólnikiem spółki z o.o zawarcia umowy spółki i zgłoszenia do KRS, ale konieczne jest by spółka ta prowadziła działalność gospodarczą.

Pomimo pojawiających się odmiennych orzeczeń Sądu Najwyższego w tym zakresie i powstający „dualizm orzeczniczy”, przyjęcie innej interpretacji, jawi się jako nader krzywdzące i sprzeczne z celem jaki ustawodawca wiąże z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne/zdrowotne jako konsekwencję nie samego istnienia tytułu do ubezpieczeń społecznych, ale istnienia czynnego tytułu, który generuje w człowieku aktywność zawodową, a jej obligatoryjnym skutkiem jest ochrona zabezpieczenia społecznego na wypadek ziszczenia się określonych ryzyk ubezpieczeniowych tj. choroby, wypadku, starości, które ziścić się mogą tylko poprzez aktywne działanie, nie zaś bierne zachowanie.

Obowiązek ubezpieczenia osoby prowadzącej pozarolniczą działalność – w tym działalność gospodarczą – wynika z faktycznego prowadzenia tej działalności, a zatem o zaprzestaniu prowadzenia działalności gospodarczej, powodującej wyłączenie z tego ubezpieczenia, decyduje faktyczne zaprzestanie tej działalności. Natomiast kwestie związane z formalnym zarejestrowaniem, wyrejestrowaniem czy zgłaszaniem przerw w tej działalności mają ewentualnie znaczenie w sferze dowodowej, nie przesądzają natomiast same w sobie o podleganiu obowiązkowi ubezpieczenia społecznego i konieczności obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. – Wyrok z dnia 28.06.2018r. III Aua 1880/17.

W orzecznictwie sądowym, coraz częściej konsekwentnie wskazuje się na podleganie przez jedynych wspólników ubezpieczeniom społecznym.

Między innymi wyrok SN z 12 lipca 2017r., w sprawie o sygn. akt II UK 295/16, w którym stwierdzono, że:

jedyny wspólnik sp. z o.o. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym na podstawie tytułu wynikającego z art. 8 ust. 6 pkt 4 ustawy systemowej, zaś treść tego przepisu należy interpretować w taki sposób, iż samo posiadanie statusu wspólnika jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością decyduje o podleganiu przez niego ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej (art. 6 ust. 1 pkt 5).

Podobne stanowisko wyraził NSA w wyroku z 22 marca 2019r., sygn. akt II GSK 187/17, podkreślając, że:

wspólnik jednoosobowej spółki z o.o. objęty jest obowiązkiem ubezpieczenia bez względu na to, czy prowadzi on działalność gospodarczą czy też nie. Obowiązek ten powiązany jest jedynie z posiadaniem przez niego określonego statusu prawnego. Jedyny wspólnik spółki z o.o. będzie więc podlegał ubezpieczeniom społecznym, choćby w rzeczywistości jego spółka nie prowadziła w spornym okresie żadnej działalności gospodarczej.

Potwierdza to także wyrok NSA z 11 stycznia 2019r., sygn. akt II GSK 4767/16, gdzie dodatkowo wyjaśniono, że:

o ile podleganie ubezpieczeniom społecznym osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą (na podstawie wpisu do ewidencji) wiąże się nierozerwalnie z faktycznym jej prowadzeniem, o tyle posiadanie statusu wspólnika spółki z o.o. już od momentu wpisu do KRS rodzi obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego.kowi ubezpieczenia społecznego.

Obowiązek ubezpieczenia wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. powiązany jest więc jedynie z posiadaniem przez niego tylko statusu prawnego, nie zaś z prowadzeniem działalności gospodarczej lub faktycznym działaniem w imieniu swojej spółki.

Decydujące w tym zakresie będą więc wpisy w KRS, co zdecydowanie ułatwia ZUS lub NFZ ustalenie okresu podlegania ubezpieczeniom. (Źródło orzeczeń sądowych z artykułu z dnia 26.07.2020r. Dziennika Gazety Prawnej „Jedyny wspólnik podlega ZUS, nawet wtedy gdy spółka nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej.”)

Z uwagi, iż nie ma utartej w tym zakresie linii orzeczniczej – wartym jest podjęcie próby wywalczenia swoich praw zgodnie z pierwszym i preferowanym poglądem w niniejszym artykule. Bowiem istotą systemu zabezpieczenia społecznego jest nasze ubezpieczenie w sytuacji naszej aktywności zawodowej na wszelki wypadek ziszczenia się określonych ryzyk ubezpieczeniowych, nie powinna stanowić przymusu ubezpieczeniowego – sama kwestia istnienia formalnie tworu, który został powołany do podjęcia działalności – jednakże z jakiś powodów jej nie podjął – mówiąc wprost nie rozpoczął żadnej działalności bądź rychło ją zakończył.

Zdjęcie: krakenimages on Unsplash

← Poprzednie wpisy